'Hoe kom je op al die ideeën? En hoe gaat dat dan? Schrijf je die op of verzin je gewoon alles op het podium?'
Ik stond aan de bar van de foyer met een biertje in mijn hand. De voorstelling was goed gegaan. Nieuw materiaal werkte beter dan gehoopt, de zaal was mee, mijn regisseur tevree. Daar moest op gedronken worden.
De man en vrouw, die ik een half uur geleden nog ten overstaan van een volle zaal flink te grazen had genomen in een improvisatie, kwamen meteen op me af. Ze hadden genoten. Dit gingen ze op hun werk vertellen. Want ze dachten nog 'o jee, rij 2, in het midden, bij cabaret, als dat maar goed gaat'.
'Maar hoe gaat dat nou, zo'n cabaretvoorstelling maken', vroeg de vrouw terwijl ze van haar wijntje nipte. Tja, hoe gaat dat?
Ik moest denken aan een film waarin Tom Waits een goudzoeker speelt. Helemaal alleen in de ongerepte natuur van Amerika. Hij stuit op een rivier en begint het zand op de bodem te zeven. Ineens vind hij een korreltje goud. Daar steekt hij een tak in de kant.
Hij zoekt naar links en naar rechts, en op de punten waar hij aan beide zijden geen goudkorreltjes meer vindt, steekt hij weer een tak in de kant. Ergens tussen die twee uiterste bevindt zich dus, als het goed is, de goudmijn.
Hij volgt het goud, zeeft en zeeft, graaft dieper en dieper, het spoor vernauwd zich als een trechter, en uiteindelijk, na dagen van zoeken en ploeteren in de wildernis, vindt hij de goudader.
Dit vind ik een goeie metafoor voor het maken van een voorstelling. Je begeeft je als cabaretier, in je eentje, op onontgonnen terrein. Je zoekt, je peinst, je worstelt en ineens stuit je op een idee. Dan begin je te tasten en te graven. Zit er hier een goudmijn of is het loos alarm?
Je probeert iets uit met het idee. Dat werkt niet. Nieuwe poging. Dat gaat al beter. Door. Hakken, graven, bikken. Soms met een heel teer kwastje om het stof eraf te vegen.
Het is een moeizaam proces van twee stappen vooruit en één terug. Soms één vooruit en twee terug. Tot dat je de goudmijn hebt gevonden. Op dat moment veranderd eenzaam gekkenwerk in een heroïsche overwinning.
En dan maar afwachten hoeveel karaat je in handen hebt.