Er zijn momenten, als cabaretier, dat ik denk, was hier maar een cameraploeg bij. Niet bij de succesmomenten. Wanneer alles goed gaat, het publiek dubbel ligt en ik stuiterend van adrenaline naar huis rij.
Ik bedoel juist de momenten waarop het mis gaat. Dan zoom ik uit en zie de tragi-komische scene waarin ik me bevind. De pijnlijke stilte na een grap. Het magere slotapplaus. De eenzaamheid van een tankstation, waar je in het holst van de nacht staat te tanken na een mislukt optreden, en zelfs de bos bloemen op de achterbank je lijkt uit te lachen.
Als het een film zou zijn, zijn dit de scenes die je wilt zien. Waarbij je verkneukelend op de bank zit en alleen maar handenwrijvend kan denken, 'oh wat is dit erg'. Als beginnend cabaretier zijn er genoeg van dit soort scenes.
Uiteraard wil ik dat het iedere avond goed gaat. En natuurlijk voel ik de pijn wanneer dat niet zo is. Maar je moet een manier vinden om er mee om te gaan. Het is nu eenmaal een onderdeel van het vak.
Ook de grote namen maken deze momenten nog steeds mee. Een aanrader is de Elektra-podcast. Hierin bespreken cabaretiers hun slechtste optredens. Jochem Myer vertelt over hel van de try out fase waar hij bij het maken van iedere voorstelling weer doorheen moet. Hoe zijn fans teleurgesteld naar huis gaan omdat het zo slecht was en zelfs zijn eigen technicus er geen vertrouwen meer in heeft.
Mijn manier van hiermee om te gaan is dus door er een verhaal van te maken. Door te doen alsof het een scene is uit een film, waarin de held allerlei tegenslagen moet doorstaan, maar door zijn volharding uiteindelijk alles te boven komt.
Ik reduceer de ellendige momenten niet alleen maar tot tragi-komische passages, maar maak ik ze ook nog eens tot onmisbare ervaringen die de held nodig heeft om uiteindelijk tot zijn grootse daden te komen.
Dit klinkt belachelijk. Ik weet het. Kinderachtig en naïef. Maar het werkt. Enigszins. Op deze manier hebben de dieptepunten zin. Hoe pijnlijk en gênant ze ook zijn. Als een judoka gebruik ik de tegenslagen en buig ik die om in mijn eigen voordeel.
De andere optie is volledig ten prooi vallen aan het gevoel wat voor een ontzettende sukkel je wel niet bent. Dan ben ik liever de sukkel die er tenminste nog een mooi verhaal van maakt.